Түйсік пен қабылдау

Жоспар

1. Түйсік туралы жалпы түсініктер,түйсік түрлері.

2. Түйсіктің негізгі қасиеттері мен сипаттары.

3. Қабылдаудың жалпы сипаттамасы.

4. Қабылдаудың негізігі қасиеттері мен түрлері.

            Түйсік туралы жалпы түсініктер, түрлері. Таным процесстерінің жалпы адам өміріндегі алатын орны мен атқаратын рөлі. Түйсік заттардың жекеленген қасиеттірінің сезімдік бейнеленуі ретінде. Түйсіктің физиологиялық механизмдері. Анализаторлар туралы түсінік Түісік туралы ілімдер. И.Мюллердің “арнайы энергия” жайлы заңы. Г.Гельмгольцтың “белгілер” концепциясы.. Түйсік адамдардың тарихи даму өнімі ретінде. Түйсіктердің классификациясы жайлы жалпы түсініктер. А.Р. Луриның түйсіктердің жүйелік классификациясы. Интероцептивті, проприоцептивті және экстероцептивті түйсіктер. Контактылы және дистанттылы түйсіктер. Түйсіктердің генетикалық классификациясы: протопатикалық және эпикритикалық түйсіктер. Б.М.Тепловтың түйсіктер классификациясы. Түйсіктердің модальдығы түсінігі. Түйсіктерді модальдығы бойынша классификациялау.

Түйсіктің негізгі қасиеттері мен сипаттары.Түйсік қасиеттері: сапасы, иньенсивтілігі, ұзақтығы, кеңістіктік локализация. Абсолюттік сезімталдық және айырмашылыққа деген сезімталдық. Түйсіктердің абсолюттік және салыстырмалы табалдырықтары. “Субсенсорлық аймақ” Г.В.Ганушкин. Вебер –Бугер заңы. Вебер –Фехнгердің  негізіг психофизиологиялық заңы. Стивенс заңы. Ю.М. Забродинаның жалпылыанған психофизмкалық заңы.

            Қабылдаудың жалпы сипаттамасы. Қабылдау түсінігі. Түйсік пен қабылдаудың өзара байланысы. Қабылдау заттардың тұтастай бейнеленуі ретінде. Бейнелерді тану теориясы. Қабылдау күрделі перцептивті процесс ретінде.

            Қабылдаудың негізігі қасиеттері мен түрлері. Қабылдаудың негізгі қасиеттері:заттылық, тұтастық, құрылымдық, мағыналық, апперцепция, белсенділік.  Апперцепция құүбылысы. Қабылдау иллюзиясы жайлы түсінік. Қабылдаудың мәнділігі. Қабылдаудың негізгі классификациясы. Модальдылық бойынша классификациялау. Материяның тіршілік ету формасы бойынша классификациялау: кеңістік, уақыт және қозғалыс