Юань моңғолдық династиясы эпохасының әдебиеті туралы қазақша реферат
XIII—XIV ғғ. Қытайдың әдебиет саласында авторлық драматургия пайда болып, зиялылардың нағыз туындылары жарыққа шықты. Онда қаладағы төменгі таптың кейіпкерлеріне арналған тұрмыстық комедиялар да кездеседі. Гуань Ханьциннің «Чжао Паньэрдың махаббатпен ойнап, бақытсыз некеден құтқаруы туралы» қойылымында басты кейіпкерлер рөлін әншілер ойнайды. Комедияның трагедиямен араласатын әрекеттері шытырман оқиғаны қызықты етеді. Алдыңғы көріністе «ғылыми сословиядан» шыққан бай көпес пен заңсыз гетера арасындағы дау қойылады. Бұл екі кейіпкердің жекпе-жегі қылықтар мен ұрсыстар, халықтың күлкілі әзіл аттары, қалжыңы мен әзілі түрінде көрсетіледі. Чжоу Шэ («Әр жерде — үйде» немесе «Қайда болса да — үлгереді») қойылымның басынан бастап Паньэрден қауіптенеді, ал Паньэр болса(«тілге дұшпан») оны бірде мақтайды, бірде оған ұрсады: («Сырттай әдепті, бірақ үңілсең-ауылдың көргенсізі»). Мұндағының көбісі екі жақты естіледі. Паньэрдің «аттасуы» жалған, немесе ол «үрейлі серттің» орнына өтірік әңгіме айтады («Аттар мені тұяқтарымен таптасын, менің шамымның білтесінің арқасы сынып қалсын!»). «Оны балшыққа таптамақ» ойда Паньэр меннен «Мына жексұрынды мұндай киімде өзіме қарата аламын ба?» деп сұрады. Жалқау— елші бір мезетте жерге құлайды: «Шарап тіпті мені де аяқтан шалдырды!». Басқа қуақы — трактирші Чжоуден оны қайдан тауып алуға болатынын қинай сұрайды: «әйелдер бөлмесінде», «қанаушы үйде», «абақтыда». Өтірікші «атты ерттеудің» барлық бұйрықтарына айла тауып алады: «Биені ме?… міне..міне құлындайды!.. Есекті ме?… тұяғына зақым келді!» Екі екінші дәрежелі кейіпкерлер де «өмір иесінің» біреуіне қарсы әрекет жасайды. Жеңісін Паньэрдің өзі қорытындыда айтады: Чжоу-«кеспе құмырасының» (әзілдеу түрі: «шарап күбісі», «күріш дорбасы») «көрге дейінгі махаббат» туралы жалған мысалының «соңы осылай болуы тиіс». Ақша мен беделден жоғары тұрған ақыл мен тапқырлықты көрсете отыра, комедия адамның сословиелік емес құндылығын бейнелейтін жалған әңгімесін жалғастырады. Бірақ комедияның басты өзегі «әйел қулығы» емес, керісінше туындыға лирикалық көрініс беретін махаббат болып табылады. Әр кейіпкер өз мамандығын қалдыруды, оны сатып алып және үйіне жары ететін кейіпкерді кездестіруді армандайды. Бірақ ғашықтық шытырман оқиғада олардың мінездерінің барлық қарама-қарсылықтары айқындалады. Иньчжанның жар іздеуде таңдауы жоқ, жары кім болса да шығуға дайын. Аздырушы оны әрқашан ыстықта «желпуішпен желпиді», ал суықта «оның көрпесін жылытады» деп сенеді. Паньэрдің студентке оралу кеңесіне былай жауап береді: «Әдемі жұп! Бірақ болашағы қайыршылықпен өтпек!». Бірақ Иньчжан өзіне-өзі алданады. Үйге кіре берісімен күйеуі оны ұрып-соғады, кейін оны былайша қорқытады; «сатпасам, өлтірем!»— себебі әйелінің өлімін өмірімен де өтей алмайды. Осылайша арман мен шынайылық арасындағы қарама-қайшылық айқындалады; ауқатты үйдегі «заңды жардың» өмірі сорлы болмақ. Паньэрдің ари-монологтары Иньчжаннан гөрі әйел заты туралы ойлаумен өтеді. Құрбысының таңдауы қызға «жылтыр жамылғы мен алтын тәж» кигізу қиындық туғызбайтын әрекет болып табылатын Чжоудың байлығымен дұрыс еместігін білдіреді. Иньчжан өмірінің соңы қайғылы болмақ; «Ағыс кемені өз бойымен жөнелтсе, оны өзінше бұру қиынға соғады!». Паньэрдің айтуынша Иньчжан таңдауы білімді, бірақ мейірімді, сыпайы студент болуы керек. Және оған өз арманын айтады: «Егер маған адал адам кезіксе, оның айтқанын әрдайым орындаушы едім…». Бақыттың ақшада емес, адал доста екендігін Паньэр түсінеді. Оны табу гетераға қиынға түседі, себебі оны «әркім алдағысы келеді». Адамға лайық бақыт туралы ой оны құрбысының студентпен үйлендіруіне итермелейді. Паньэр — басты кейіпкер. Оның монологы «сапалы стильде» жазылған, бірақ кей жерлерінде де қала жаргондары кездеседі. Бұл тундыдадағы екі стильді жанрдың араласуын көрсетеді. Бұндай аралас стиль кейіпкердің мінез-құлқын жан-жақты ашуға мүмкіндігін береді. Комедияның қарапайым формаларынан күрделіге ауысуы байқалады. Мәтінде буффонада бар әзілдер автордың актерлердің басынушылығынан қорғануы болып табылады. Гуань Ханьциннің «мерекелі түнде өзен жағасында орналасқан күркедегі ерекше тағам» атты комедиясының басты өзегі махаббат болып табылады. Оның басты кейіпкерлері-Тань Цзиэр мен Бай Шичжун —жесір қалған, сондықтан өз тағдырына өздері билік етеді. Бірақ бақытты жұпқа қатер төнеді — Ян, Цзиэрды алуға үміт еткен бұрынғы үміткер, Байға деген қызғаншылығынан ол туралы императорға жалған әңгімелер айтады. Янның оның күйеуін өлім