Түргеш қағанаты

Түргеш қағанаты туралы қазақша реферат

I. Өмір сүрген уақыты:704-756 жж.

II. Территориялық аймағы:  Алтай тауынан Тянь-Шань тауына6 Баркелден Арал теңізіне дейінгі аймақ.

III. Орталығы: Суяб қаласы, кейін Тараз қаласына ауысты

IV. Тайпалары: сары және қара түргеш тайпалары

V. Деректер: а) Жазба деректерде түргеш тайпалары Шу, Талас, Іле бойларында өмір сүрген деп көрсетілген.

VI. Билеушілері:

а) Үшлік қаған, қа,анат негізін қалаған

 ә) Сұлық (Сұлу) қаған (715-738), қағанат күшейе бастады

VII. Сыртқы саясаты:

а) Үшліктің ізбасары Согэ 708 жылы ұрыс барысында қытайлықтарды жаулап алды.

б) 714-715, 720-721 жылдары Сұлық әскерлері арабтарға бірнеше шабуыл жасады. 

в) 723 жылы Ферғана қарлұқтарымен және Шаш тұрғындарымен тізе қосып, түргештер арабтарды жеңді.

г) 732 жылы араб қолбасшысыДжунейд Абдаллах түргештерді жеңіп, Бұқараға кіреді.

д) Қара жəне сары түргештердің арасындағы 20 жылға созылған күресті пайдаланған қытайлықтар 748 жылы Суябты жаулап алды.

ж) 756 жылы қағанат түркі тілді қарлұқ тайпасының тегеурініне шыдамай құлады.