Жоспар:
Кіріспе
Негізгі бөлім
І. Тарау. Әлеуметтік қызметкерді маманданған этикалық көрсеткіштері мен өлшемдері.
1.1 Әлеуметтіктік қызметкердің этикет проблемасына ғылыми көзқарастарды талдауы.
1. 2. Әлеуметтік қызметкердің жеке адамгершілік құндылығы.
ІІ. Тарау Әлеуметтік қызметкердің клиентпен жұмыс барасындағы тұлғалық сапасы мен қасиеттерінің рөлі.
2.1 Әлеуметтік қызметкер мен клиенттің арасындағы мәселені шешу барасындағы этикалық кодекстерінің өлшемдері.
2.2. Әлеуметтік жұмыстағы халықаралық этикалық стандарттар.
2.3 Әлеуметтік жұмыстың этикалық принциптерінің халықаралық Декларациясы
Қорытынды
Әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Қазіргі кезде әлеуметтік жұмыс қоғамның және мемлекеттің ажырамас бөлігі, бұл әлеуметтік қызметкерлер саясатқа, экономикалық қоғамның әлеуметтік құрылымына және қоғамдық қарым-қатынастарға қосылады, халықты әлеуметтік қорғау саласында этикалық нормативтік қызметкерелрін формациялау үшін қажеттіліктерді қалыптастырады. Соған сәйкес мемлекет және қоғам үшін барлығы әлеуметтік институттарға, әлеуметтік қорғау институттары және әлеуметтік жұмысқа қатысты барлық міндеттерді орындайды – сациумды сақтау және стабилизациялау міндеттері, болашақта жан-жақты дамысту үшін қоғамдық қарым-қатынастарды қолдау және гармонизациялау және шарттарды қамтамасыз етуге, яғни жағдайға байланысты мемлекеттегі қауыпсіздікті және тұрақтылықты қамтамасыз ету фауторларының бірі болып табылады.
Қоғам гуманды болу үшін азамзат өміріндегі барлық салаларында гуманизм мен этика прициптері жекешелендіріп енгізу қажет. Мұнда болашақ әлеуметтік қызметкерлердің этикалық бағыттары өте маңызды: ол өзінің жүретін ортасында және қоғам, мемлекет алдында жақсы, белсенді және тұрғындардың әртүрлі категорияларына қажетті көмек көрсету (мүгедектерге, қария жасындағы адамдарға, жас отбасыға және т.б.) олардың тұрмыстық жағдайларын жақсартуға және қалыпты тұрмыс құруға, сонымен қатар ең алдымен әлсіз қорғанған жіктер мен топтарға, жеке тұлғаларға әртүрлі деңгейлерде көмек көрсету қажет.
Әлеуметтік қызмет көрсету қазіргі кезде мемлекеттік жүйенің ажырамас бөлігі, әлеуметтік саланың нағыз бір жетекші дамыған қозғалысының компаненті. Қазіргі әлеуметтік қызмет көрсетудің құрылған жүйесі – бұл қоғамның әлеуметтік маңызды саласы, бірнеше адамдардың көшпелі кезеңдегі қиындықтарын әртүрлі адамгершілік – әлеуметтік қызмет тәсілдерімен бейімдеуге бағытталған, әлеуметтік оңалту немесе жекешелеген адамдарды, отбасыларды кіріс жиынтықтары белгілі қиын, ауыр жағдайға топ болған адамдарға көмектесу.
ҚР Конституциясынды (1-бап) көрсетілгендей өзін-өзі әлеуметтік дамытушы ретінде көрсету қажет. Ал егер әлеуметтік сипаты мемлекеттің әлеуметтік қызмет бағыттары арқылы көрінеді. Әлеуметтік қызмет мемлекеттің негізгі міндеттерінің бірі, жалпылай айтқанда, мемлекеттің әлеуметтік сипаты екі бағытқа бөлінеді:
бірін,ші бағыты — адамдардың қоғамдағы еңбегіне қарамай мүгедектенрге, зейнеткерлерге, науқас адамдарға, көп балалы отбасыларға, студенттерге мемлекеттік көлемде жан-жақты көиек жасап, олардың әлеуметтік жағдайын жақсарту.
Екінші бағытта – адамдарға денсаулығын қорғауға, жақсартуға, мәдинетті дамытуға, халықтың жақсы демалуына қамқорлық жасап, мемлекеттік бюджеттен тиісті мөлшерде қаржы бөліп отыру.
Ең алдымен әлеуметтік мемлекет жекелеген топтарға, ұйымдарға, жүздерге емес, қоғам мен адамдарға тұтастай қызмет етеді. Өйткені мемлекеттің асыл қазынасы — адам өмірі, олрадың құқықтары мен бостандықтығы. Сондықтан да мемлекет барлық адамдарға мүмкіндігінше бірдей мөлшерде игіліктер көрсетеді, қоғамдағы ауыртпалықшылығы да теңдей бөлу әлеуметтік теңсіздікті жеңілдетуге талпынуы керек.
Баянды дамыту аса маңызды құрамдас бөлігі – күшті әлеуметтік саясат жүргізу. Біздіңше олар мыналарды көздеуі керек:
Халықтың экономикалық және әлеуметтік жағынан қауқарсыз жіктерге мемлекеттік тиімді әлеуметтік қолдауды қамтамасыз ету;
Еңбекке жарамды халықтың неғұрлым жрғары жұмыс деңгейін қамтамасыз ететін табыс табуына мүмкіндік беретін экономикалық жағдайды қамтамасыздандыру;
Медициналық қызмет көрсету мен жалпы білім алудың оңайлығын және халықтың берілетін игіліктер мен көрсетілетін қызметтің түрлерін таңдап алуының мүмкіндіктерін, олардың сапасын қамтамасыз ету.
Бұл мақсаттардың бәрі де маңызды, өйткені олар қоғамдық татулықтың айқындаушы факторы болып табылатын орташа таптың ауқымды жішін қалыптастыруға қолайлы жағдай жасауға жәрдемдеседі. Жаһандық тәжірбие көрсетіп отырғандай, қоғамдық татулықтың негізгі – үкіметтің көпшілік азаматтардың мүддесін білдіріп, соны қорғауы. Ал саяси немесе экономикалық мүддені анық білдіретін кең әлеуметтік жіктерді жоқ елдерде үкімет қоғамның негізгі жіктерінің арасындағы жалпақ шешімге айналады.
Тақырыптың өзектілігі:
Жалпы адамзаттық құндылықтар ең өзекті мәселелердің біріне айналып, жеке дербес өзгешеліктермен көрінеді.
Міне, осындай мәселелерді талқылай отырып, жазылған дипломның мақсаты: Болашақ әлеуметтік қызметкерлерге этика, мароль, адамгершілік туралы білім беру және бұл білімді мамандандырылған қызметке қолдану.
Зерттеу жұмысының міндеттеріне тоқталар болсақ:
- маманданған топтар өкілдері мен бірлестіктердің жеке іс-әрекеті мен жүріс-тұрыстарында нормативті қарым-қатынасты регломентациялау;
- әлеуметтік сфера мамандардың этикалық санасын қалыптастыру.
Зерттеу нысаны: Әлеуметтік қызметкердің клиент арасындағы белең алған әлеуметтік көкейкесті мәселелер, оларға мемлекет тарапынан көмек көрсетіліп жатқан жұмыстар.
Менің дипломдық жұмыстың объектісі: Болашақ әлеуметтік қызметкерлерді кәсіби оқыту, әлеуметтік білім беру жүйесі.
Зерттеудің теориялық методологиялық негіздеріне тұжырымдама:
Әлеуметтік қызметкердің клиентке қатысты этикалық міндеттерінің негізгі стандарттар технологиясының алғашқы құжаттарының бірі « Әлеуметтік қызметкердің және әлеуметтік педагогтардың этикалық кодексін» ұсынады. Кодексті өңдей отырып , әлеуметтік жұмысқа қатысты халықаралық құқықтық құжаттарының негізгі мазмұнын есепке алу керек. Осы мақсатта «Адам құқығының жалпы Декларациясы»(1948ж.),Саяси және азаматық құқығы туралы халықаралық пакт» (1966ж.), «Бала құқығы туралы конвенция» (1989ж.) және басқа да құжатарды қарастырды.
Этикалық білім – әлеуметтік қызметкердің кәсіби қызметіндегі қажеттіліктердің бөлігі. Оның қызметке деген қабілеттілік клиентке үсынылған қызметтің сапасын доғарлату этикалық нормалармен сәйкес келеді.
МФСР Ассациясы мүшелерінің арасында және осы мемлекеттің әлеуметтік қызметкерлер арасында этикалық проблемалар бойынша талқылау жүргізіліуде міндеттер қойылды. Келешекте этикалық принциптердің өндеуде негізгісі “әлеуметтік жұмыстың этикасы: принциптері және стандарттары” іске асырылады, олар екі құжаттан тұрады: “әлеуметтік жұмыстағы этикалық принциптердің халықаралық Декларациясы” және “Әлеуметтік қызметкердің халықаралық этикалық стандарттар”.
Осы құжаттарды әлеуметтік қызметкер маманына байланысты негізгі этикалық принциптер үсынылады. Олар басқа да саладағы өкілдер және әріптестермен, клиенттермен, рекомендация жүргізу. Құжаттар әрқашанда тұзетіледі және өзгерістерге ұшырайды.
Зерттеудің тәжірбиелік мәнділігі:
— Қазіргі кездегі әлеуметтік қызметкердің қоғамда алатын орны мен маңыздылығы талқыланады;
— Әлеуметтік қызметкердің клиент арасындағы белең алған мәселелері, олардың пайда болу себептері көрсетіліп, оларды шешу жолдары, құралдары анықталады;
— Мұнда этикалық кодекстің мақсаты, міндеті, принциптері, стандарттары және т.б. анықталынады.
Зерттеудің ғылыми болжамы:
Қазіргі кезде әлеуметтік жұмыс біздің мемлекетімізде жас және өзінің гуманистік потенциалын толығымен алып көрсетілген жоқ, әлеуметтік қызметкер арасындағы әлеуметтік қорғау қызметкері әлеуметтік мәрбесіне түнушілік ролі өсуде. Көбінесе, өзін осы қайрымды қызметке арнай отырып, өзінің отандастардың өмірлік қызметінің жағдайын жақсартуға қызмет іздеді, сонымен қатар көбінесе көмек көрсетуге әлсіз болды. Осы әлсіздіктің салдары көбінесе заңдылық базасының жетілмеуінен, әлеуметтік қорғаудың қаржылық жүйесінің жетіспеушілігінен және әлеуметтік жұмыс маңыздылығынан және әлеуметену мәртебенің жұмыс обьективтілігіндей жоғарғы құрылының жеке өкілдері жағынан түсінбеушіліктің болуы, сонымен бірге әлеуметтік қызметтіндегі клиенттің саның обьективті себептері бойынша бүкіл өседу.
Мұндай жағдай қалыпты деп санауға болмайды.Әрине, экономикалық дағдырыс жағдайында кейбір мәселелерді шешу мүмкін емес – мысалы, өмірлік сапаны жақсарту үшін клиенттің санын төмендетін және әлеуметтік бюджетті жоғарлату мүмкін емес. Сонымен қатар, әлеуметтік қызметкердің сенімділік негізінде маман сияқты жағымды қалыпқа салу профессионалдық қызметті құру маңызды, олардың қайырымды істері үшін әлеуметтік қорғау жүйелері және қоғамдық шектеулі ресурстары қолданылады.
Қазақстан Республикасындағы болашақ әлеуметтік қызметкерлерді даярлауда оқудан тыс оларды адамгершілікке, әділеттілікке, адалдыққа, ізгілікке, жауапкершілікке, гумандылыққа,мейрімділікке, сабырлыққа, қоғамдық құндылықтарға игеру нәтижесінде, әлеуметтік қызметкер клиентке жан-жақты әлеуметтік көмек көрсетеді.
Зерттеуде қолданылатын әдістер:
Әдістер – бұл мақсатқа жетудің қысқа жолы. Әлеуметтік жұмыстағы әдіс бұл – клиентті қорғау мен көмек көрсету туралы алға қойған мақсатқа жетуді айтамыз. Бұл жұмыста мен қоғамдық экономикалық, психологиялық-педагогикалық және ұйымдастыру әдістерін қолдануы.
Қоғамдық-экономикалық әдістер клиенттің қызығушылығы мен түрлі мұқтажын қанағаттандыруға байланысты. Психологиялық және педагогикалық әдіс – тура емес, жанама клиентке, оның мінез-құлқы мен көңіл күйіне әсер ету арқылы жүргізілетін әдістер түрі. Адамның санасына ақырындап әсер ету, тәрбиелеу, оның өзгеруіне әкеп соғады. Үлкен маңызды әдістердің түрлері: дәлелдеу, түсіндіру, кеңес, мысалдармен таныстыру, әлеуметтік терапия және оның еңбектегі, лтбасындағы, топтық ойын түрлері.
Ұйымдастыру әдісі адамдардың мінез-құлқының себебіне байланысты болады, яғни қоғамдық және еңбек тәртібі өз санасымен, ойлау қабілетімен жүзеге асырылса, онда ол жауапкершілік пен борышын жүзеге асырады. Ондай шаралар түсіндіру түрінде, ұйымдастыру түрінде өтеді.
Дипломдық жұмыс / 46 бет