Нәсіпқұмарлық сипаттағы зорлау әрекеттері туралы қазақша реферат
Бұл Қазақстан Республикасының ҚК 1997 ж енгізілген басты қылмыс құрамы. Бұл қылмыстың қоғамдық қауіптілігі тек әйелдің ғана емес еркектің де жыныстық қол сұғылмаушылығына қол сұғу болып табылады. Сонымен қатар бұрын әйелден қылмыстық жазаға тартылмаған әйел мен әйел арасындағы қатынасы үшін қылмыстық жауапқа тартылады.
Нәсіпқұмарлық сипаттағы зорлау әрекеттері зорлаумен тең жауапқа тартылады. ҚК 120 бабында көрсетілген әрекеттердің ауырлығы әділетті түрде қай жыныстың (еркектің, әйелдің) жыныстық қол сұғылмаушылығына жыныстық бостандығына қол сұғылмаушылықтың құрбан болуына қарамастан сараптанады.
Обьективтік жағы- әйел мен әйел арасындағы еркек пен еркек арасындағы және де басқа нәсіпқұмарлық сипаты бар зорлау әрекеттері.
Еркек пен еркек жыныстық қатнасы-еркек пен еркек арасындағы зорлық құмарлықты қанағаттандыруды(еркек пен еркектің жыныстық қатнасы арқылы).
Лесбиянство- әйел мен әйелдің зорлаулы жыныстық құмарлықты пікір алмасу арқылы қанағаттандыру, серігінің эрогенді аумағына әсер ететін, жыныстық қатнасты еліктеу, басқа да құмарландыру әрекеттерін жасау( мастурбация, вибратор құралдарын қолдану, жыныстық қатынасты әртүрлің әдістермен қагағаттандыру)
Қылмыс субьектісі- еркек пен еркек аорасындағы қатнастарда тек еркек , ал әйел мен әйел арасындағы қатнастарда он төрт жасқа толған әйел жынысы болады. Нәсіпқұмарлық сипаты бар зорлау әрекеттерінде басқа жыныстың адамдары қатысса(еркек пне еркек қатынасына әйел,әйел мен әйел қатынасына еркек) олар ұйымдастырушы, басқарушы немесе жүргізуші ретінде жазаға тартылады.
Осы қылмысты жасау кезінде топ құрамында тек зорлық әрекеттерді жасауға ғана қатысқан бірақ өзері жыныстық қатынасқа кірмеген болса, ҚК 121 бабы 2-тармақ «а» тармақшасы жыныстық сипаттағы әрекеттері жасағаны үшін басқалармен жауапқа тартылады.
Субьективті жағынан нәсіпқұмарлық сипаты бар зорлау тікелей қасақаналықпен жасалады. Кінәлі оны зорлық қолданып жасап отырғанын сезіне отырып осыны жасауды қалайды. Қылмыссебебі жыныстық құмарлықты қанағаттандыру. Кейбір жағдайларда кек алу мен жәбірленушінің ар-намысы, қадір қасиетінтаптау мақсатымен жасалуы мүмкін. Сот тәжірибесі көрсеткендей мұндай себептер еркек пен еркек, әйел мен әйел жыныстық қатнастарында көбінесе колонияларда кездеседі1.
Басқа нәсіпқұмарлық сипаттағы әрекеттер басқа жыныстық белсенділіктін эротикалық нысандарын қамтиды және белгісінен тәуелсіз нәсіпқұмарлық сипаттағы әрекеттерді оның әдісіне қарай екі өзіндік топқа бөлуге болады:
- жыныстық қатнас түрінде жасалуы;
- денеге жыныстық қатнастың белгілерінсіз әсер ету арқылы жасау;
Бірінші топтың әрекеттеріне
А) қорлау нысанында жасалған зорлау 1959 жылы ҚК мұндай әрекеттерзорлауға жатқызылды бірақ ҚазССР ҚК 101 бабы диспозицияларының құрамдық бөлігінде жыныстық қатнастыңжасалуы оның аталған әрекеттердің мағынасына сәйкес келмейді. Бұл жерде жәбірленуші әйел болып табылады. Жыныстық құмарлығын қандырудықорлау әдістерімен жасалған еркек әрекеті ҚК 121 бабына қараәды.
Б) Жамбас аралық коитус яғни жыныстық мүшені әйел жыныстық мүшесіне енгізбей жыныстық қатнас жасау.
Мұндай қылмыстар жасөспірімдермен сөйлесу кезінде жынысына қарамастан жыныстық құмарлығын қанағаттандырылады.
Қылмыстардың екінші тобына:
А) Жыныстық құмарлықты ер адам әйелге садистік әдістермен қанағаттандыру. Оларда әйел жынысына қол тығу, жыныстық зардаптарына әкелетін заттар тығу және матка мен басқа да ішкі органдардың бұзылуына әкелуі.
Б)Азаптау, темекімен күйдіру, тістеу арқылы жыныстық құмарлығын қанағаттандыру.
Құрбанның денесінен жыныстық қатнас жасамай кінәлі процесті бастап қозушылық пен оргазм алады.
Некрофилия- бұл ер адамның өзінің өлтірген әйелдермен жыныстық қатнынасы. О мазмұны бойынша ҚК 120бабымен ҚК 121 бабының құрамына кірмейді. Ол өзіндік құрамы пайда болады яғни адам өлтіру(ҚК 96 баптың 1-тармағы) немесе зорлаумен байланысты өлім ҚК 96 бабының 2-тармағының «к» тармақшасы. Ал некрафил ҚК 275 бабы бойынша жауаптылыққа тартылады(өлген адамдардың және олардың жерленген жерлерінен алып қорлау).
Еркек пен ерікті әйел мен әйелдің жыныстық қатынасқа мәжбрлеу немесе нәсіпқұмарлық сипаттағы жыныстық әрекеттер.
Осы қылмыстың негізгі обьектісі-жыныстық бостандық және жыныстық қол сұғушылық. Сонымен қатар бұл жерде факултативтік обьект белгілеуге болады, және барлық мәжбүрлеудегі зардап шегудің әкелінуі және де оның әдістері басқа қоғамдық қатнастарға зардап әкелу мүмкін.
Шантажда да факультативтік обьект-жәбірленушіні абырой мен ар-намысы, ал жою қаупінде меншіктік мүліктің білінуі, зардаптануы
Факултативті обьектіні анықтау қылмыстың біліктілігін өзгертпейді, бірақ сот қарауында қарастырылуы мүмкін.
Мәжбүрлеу дегеніміз- жәбірленуші кінәләмен жыныстық қатынасқа ерікті түсуі үшін психикалық басу әрекеттері. Мәжбүрлеу әртүрлі ауызша, жазбаша және де құралдармен жасалуы мүмкін.
Жәбірленушіге оның жыныстық қатынасқа түсуіне жарлық шығару мүмкін. Бұл көбінесе материалдық немесе басқа тәуелдіктерді мәжбүрлеу қозғалады.
Шантаж- жәбірленушінің мәліметтерін ашу қауіптілігін тудыратын қылмыс.
Дұрыснемесе қате информацияны бір адамға айтса да-оны тарату деп санауға болады.
Жою қаупі- мүлікті алу немесе зартаптардыңпсихологиялық әсер етуі. Қорқыту мүмліктің белгілі бір мөлшеріне немесе барлығына тиісуі мүмкін. Оның жойылуы жәбірленушінің еріксіз жыныстық қатынасқа әкеліп соғады.
Материалдық жетіспеушілік көбінесе кәмелетке толмаған өгей әкесі мен шешесімен тұратын жәбірленушілер жыныстық қатынасқа түседі.
Басқа тәуелділік барлық түрлері қарастыруға түспейтін түсінігі жұмыс бабымен тәуелді биліктік өкілеттіктің бөлінуі және тағы басқа.
Қылмыс мәжбүрлеу әрекеттері басталғаннан аяқталған деп саналады.
Субьективтік жағы- тікелей қасақаналық
Себебі жыныстық құмарлықты қанағаттандыру.