Кәсіпорынның өндірістік қуаты туралы қазақша реферат
Кәсіпорынның өндірістік қуаты (цехтар, учаскілер) — бұл оған берілген еңбек құралдардың қабілеттілігі ( машиналардың технологиялық жиынтығы және жабдықтар мен өндірістік аландар жиынтығы ) бңр жылдық өнңм өндірудің максималдығы (тәуілік ,смена )қабылданған мамандыру мен сәйкесінше , жұмыс уақыты мен өндірісті кооперациямен байланысты.
Кәсіпорының өндірістік қуаты ( цехтар, аймақтар ) есептелінуі өнімді шығару көлемі натуралды бірліктермен есептелінеді. Кәссіпорының өндірістік қуаты мен өндірістік бағдарламалаудың арасында айырмашылық кәсіпорынның резервтері көрсетеді, яғни өндірістік бағдарлама өндірістік қуаттың пайдалану деңгейін көрсетеді. Кәсіпорынның өндірістік қуаты мен өндірістік бағдарлама арқатынасын 1- суретінде көре аламыз.
« Өндірістік қуат » терминімен қатар « өткізу қабілеті » термині қарастырылуда , жұмысқа қатысты өнімнің максималды шығарылуын көрсетеді , олар жұмысқа , станотарға, агрегаттарға, сызықты ағымға, станок топтарынасүйенеді, тек қана цехтар мен аймақтар кірмейді. Құрал — жабдықтардың өткізу қабілеті декада, тәуілік, смена және сағат арқылы есептелінеді, өндірістік қуаттың өндірістік бірліктер құрылымы — бір жыл ( кейде квартал мен аймен ) есептелінеді.Кәсіпорынның өндірістік қуатын есептеу үшін келесі нақты берілгендер қолданылады
- Өндірістік аймақ туралы көрсеткіштер мен жабдықтардың техникалық жағдайы, құрамы мен саны. Жабдықтардың құрамы оның эксплуатациялық жағдайы бойынша (3- суретте) көрсетілген.Өндірістік қуатты есептеуге неггізделген өндірістің барлық құрал- жабдықтары ( сонымен бірге жөндеудегі , істен шыққандаржәне модернизацияланған ) оған кірмейтін резервтік жабдықтар және тәжірибие — эксперементалды жабдықтар мен арнаулы аймақтар профессионалды — технологиялық оқу үшін арналғандар.
- Өндірілген өнімнің еңбек сыйымдылығы мен жабдықтардың өндірудің нормалары 4- суретте қарастырылады. Жаңа салынған кәсіпорының өндірістік қуатын еспетеу үшін өндірістік жабдықтардың паспорттық нормалары қолданылады, ал жұмыс үстіндегі кәсіпорындарға — техникалық негізделген көрсеткіштер, бірақ паспорттық өндірістен төмен емес.
- Кәсіпорының жұмыс істеу режимімен жабдықтардың жұмыс істеу уақытының қоры. 5-сурет. Кәсіпорының өндірістік қуатын есептеу енгізінде жабдықтардың жұмыс істеу уақыт қорының максималды мүмкіндігінше жылдық жоспар қабылданады. Үздіксіз агрегаттар үшін қорлардың жоспары мына формула арқылы есептелінеді :
Т үздіксіз = [ 365 — (tж+ tө.тех)] x 24сағ
Мұндағы: tж- уақыт , жоспарлы және толық жөндеуге норматив бойынша қажеттілік;
Tө.тех – бұл уақыт агрегаттарының техникалық тоқтауына , егер ол:
T үздік = [ ( 365 — ty – tт.ж ) x kсм x tсм ] x [(100-Пқ )100]
Мұндағы: ty- жыл ішіндегі демалыс пен мейрам күндері;
tт.ж – толық жөндеу күндері;
kсм – жабдықтпрдың бір тәуілік ішіндегі жұмыс істеу сменалардың саны ;
t см — сменаның жалғасуы;
П қ – ағымдағы қозғалмаушылық жоспарланған пайызы.
- Бағдарламадағы өндірілетін өнімдердің номинклатурасы мен олардың сандық арақатынасы. өндірілетін өнімнің келесі номенклатура түрлері бар (6-сурет) Кәсіпорынның оңтайландырылған специализациясы цехтар мен участкілерге сүйене отырып өндірілетін өнімнің номенклатурасымен сандық арақатынасы орнатылыады. Кәсіпорынның өндірістік қуатын есептеуге жоспарланған номенклатура мен өндірілетін өнімнің ассортименті қабылданады. Өндірістің жылдық қуатын есептеуге өндірістің күшінің өсуі мен кемуі өнімнің номенклатуралық өзгеруі толық мәнде есепке салынады.
Әлсіз механизацияланған және басқа да өндіріс аймақтарының өндірістік қуатын анықтайтын негізгі фактор ретінде өндірістік аймақ көлемі болып табылады . Кәсіпорынның өндірістік қуатын есептеу принципі мен тәртібі салалық инструкциялар мен технологиялық жабдықтардың топтары , агрегаттары және басқа да өндірістің участкілері мен цехтар арқылы жүзеге асырылды.