Жоспар:
Кіріспе.…..3
1 Қаржы лизингке теориялық шолу…..8
1.1 Қаржы лизинг түсінігі, түрлері, функциялары…….8
1.2 Қаржы лизингтің жалға беруден айырмашылығы…..12
1.3 Қаржы лизингтік қатынастарды Қазақстан Республикасындағы нормативтік – құқықтық реттеу..13
1.4 Лизингтік операцияларға салық салу…..15
2 Қазақстан Республикасының 2008-2009 жылдар арасындағы лизинг нарығына сараптама…..18
2.1Қазақстандағы кәсіпкерліктегі2008-2009 жылдар аралығындағы лизингтің жағдайынэкономикалық саралау…18
2.2 «Қазақмыс» АҚ-ң экономикалық жағдайын бағалау…..23
3 Кәсіпкерлік қызметтің тиімділігін арттыруда лизингті қолданумүмкіндіктерін арттыру жолдары……27
3.1 Дамыған елдер тәжірибесіндегі кәсіпкерлік қызметте лизингтік операцияларды жетілдірудің ерекшеліктері мен тиімділігі…..27
3.2 Қазақстан Республикасындағы кәсіпкерлік қызметті жандандырудағы лизингті дамыту тетіктері…..28
Қорытынды…33
Пайдаланған әдебиеттер….34
Кіріспе.
Қазіргі уақыттағы Қазақстандағы кәсіпкерлікті дамытудың негізгі проблемасы — қаржылық ресурстарға шектеулі қол жеткізерліктің болуы. Шағын және орта бизнесті қаржыландыру тәжірибесіне сәйкес қаржылық институттар құрал- жабдықтарды белгілі бір төлеммен, белгілі бір уақытқа пайдалануға мүмкіндік береді. Ол – лизинг болып табылады. Қазақстанның индустриялды- инновациялық даму стратегиясында негізгі қорларды жаңарту және еліміде өндірістік секторды дамытуды басты тапсырма ретінде қарастырудамыз.Бұл мәселелерді шешудің басты механизмі – лизинг.
Қазақстандағы құрал- жабдықтардың 80%- ға жуығы тозған және жақын арада жаңартуды талап ететін болғандықтан, лизинг операциясы біз үшін өте оптималды шешім болып отыр. Моральдық және физикалық тозған құрал –жабдықтармен сапалы, бәсекеге қабілетті өнім өндіру мүмкін емес. Біздің еліміз бірнеше жылдан кейін БТО – ға өтетін болғандықтан, біз жаңа құрал – жабдықтар, сапалы, бәсекеге қабілетті өнім деген мәселелерді кеңінен қарастыруымыз керек. Лизинг өтпелі экономикалы елдерде де, дамыған елдерде де кәсіпорындарды қаржыландырудың орта мерзімді және қысқа мерзімді көзі болып табылады.Ол лизинг алушының активтерін үлкейтудің тиімді әдісі, соның ішінде, жұмысбастылықпен қамтамассыз етуде, инновацияны енгізуде және осы елдерде бәсекелестікті дамытуда басты рөл атқаратын орта, шағын және қайта құрылған кәсіпорындар.
Елімізде лизингтік қызметпен айналысушыларға мемлекет көптеп қолдау жасауда. Лизингке әр түрлі салықтақ жеңілдіктер жасалған. Лизинг беруші негізгі құралдарды қаржылық лизингке беру мақсатында импорттталса және оны лизинг алушыға жалғаберген жағдайда қосымша құн салығынан босатылады. Осылайша, лизинг алушы құрал –жабдықтарды арзан бағамен импорттауға мүмкіндік алады.Тікелей өзі импорт жасайтын болса, онда қосымша құн салығы қосылады. Импорт кезінде қосымша құн салығы салынбайтын негізгі құрал тізімі тікелей Қазақстан Республикасы Үкіметімен бекітілген. Қаржылық лизинг бойынша сыйақылар да қосымша құн салығынан босатылады.
Сонымен қатар, лизинг инвестициялық қызмет болғандықтан, лизинг алушы негізгі құралдарды эксплуатациялау кезінде корпоративті табыс салығына байланысты инвестициялық салықтық преференцияларға ие болады.
Лизинг негізінде кәсіпкерлік субъектілерін мемлекеттік қолдауды ЖАО «Казагрофинанс» және АҚ «Шағын кәсіпкерлікті дамыту қоры» жүзеге асырады.
ЖАО «Казагрофинанс» келесідей шарттарда агроөнеркәсіптік кешендегі лизингтің мемлекеттік бағдарламасын жүзеге асырады: лизинг мерзімі 9 жылға дейін, жылдық сыйақы мөлшері 8%-ға дейін, аванстық төлем 20-50%- ды құрайды.Лизингке ауыл шаруашылық техникасы ұсынылады.
АҚ «Шағын кәсіпкерлікті дамыту қорында» лизинг мерзімі 5 жылға дейін, жылдық сыйақы мөлшері 10%-ға дейін, аванстық төлем объект құнынан 30 %-ды құрайды. Мұнда клиент құрал- жабдықты өзі таңдай алады немесе мүлік таңдау кезінде Қор қызметін тегін пайдалана алады.
Лизингтік келісімдерді жүзеге асыруға мүмкіндік беретін келесідей банктербар: «Альфа- Лизинг», «Альянс – Лизинг», «АТФ Лизинг», «БТА лизинг», «Нур – инвест», «Темірлизинг», «Халық лизинг», «Центрлизинг».
Қазіргі уақытта лизингтің үлесі жалпы инвестиция көлемінде ҚР негізгі капиталының шамамен 1%-ын құрайды немесе 65 млн. АҚШ доллары.
Дамыған елдерде лизинг үлесінің жалпы инвестиция көлемінде негізгі капиталдың 20-30 %-ын құраса, дамушы елдерде – 5-10 %.Егер лизингтің үлесі жалпы инвестиция көлемінен 4 %-ға дейін өссе, онда жақындағы 3-4 жылда лизингтік нарық көлемі 530 млн. АҚШ долларын құрайды. Берілген фактор Қазақстанда лизингтік дамудың үлкен перспективаларына алып келеді.
Жалпы айтқанда лизингтік саланың дамуы бірнеше бағыттағы экономикалық дамуға жағымды әсер етеді:
• Лизинг шағын және орта бизнес субьектісінің дамуына әсер етеді, яғни өз негізгі құралдарын жаңартуға қосымша қаржысы болмаған жағдайда.
• Лизинг капитал салымдарының көлемін көбейтеді, себебі ол ұзақ мерзімді қаржыландырудың бір түрі болып табылады.
• Лизинг қосымша қаржылық ресурстарды тарту көзі болғандықтан, негізгі құралдарды жаңарту үрдісін жеделдетеді.
• Лизинг қаржылық қызмет нарығында қосымша бәсекелестікті тудырады. Лизингтің пайда болуымен қаржыландыру бағасы төмендейді және қаржылық қызмет көрсету нарығы кеңейеді.
• Лизинг өнімдерді өткізудің бір жолы болып табылады. Лизинг пайда болғаннан кейін жергілікті өндіруші компаниялар үшін өнімдерін өткізудің жаңа жолы ашылды.
Қазақстанның нарықтық экономикаға өтуі өндірістік кәсіпорындар алдына бірқатар мәселелер қойды. Олар: жоғары бәсекелестік жағдайға үйрену, төлемдердің уақытылы жүрмеуі, тауарға бағаның жоғарылацынан өткізу нарығының қысқаруы, қаржы ресурстарының шектеулілігі, шикізат материалдарымен жабдықтаушыларды іздеудегі қиындықтар.
Осының ішінде ең басты проблемалардың бірі, негізгі құралдардың физикалық және моралдық тозуы. Қазақстанның басты салаларының құрал жабдықтары тозғандықтан біз шет елден жаңа техниканы алуға мәжбүрліміз. Ал ол үшін бізге қаржы көздерін тапқан жөн.
Осы айтылған мәселелердіңтиімді шешу жолы – лизинг.
Менің курстық жұмысымның негізгі мақсаты қаржы лизинг түсінігі және қаржы лизинг арқылы кәсіпорынның өндірістік қорларын арттыру, жаңа технологияны өндіріске осы қаржы лизинг арқылы енгізу және қаржы лизингтің жалға алу (аренда) мен несиеден артықшылықтарын көрсету болып табылады.
Қазіргі кезде көптеген өндірістік кәсіпорындар алдында туындайтын негізгі проблемалардың бірі ол өндірісті кеңейтуге ұзақ мерзімді инвестицияларды тарту, жаңадан шыққан құрал-жабдықтарды сатып алу үшін ұзақ мерзімді инвестицияларды тарту болып табылады. Банктік жүйе толығымен қалыптаспаған жағдайда кейбір кәсіпорындар үііін несие алу мүмкіндігі шектеулі болады. Ал лизинг несиеге қарағанда қол жетімді және бизнеспен өндірісі қаржыландырудағы оңтайлы құрал болуы мүмкін.
Лизингтің принциптері өте қарапайым- лизингтік компания клиенттің таңдаған сатушыдан мүлікті сатып алады және лизинг алушыға белгілі бір трақты төлемдер үшін ұзақ мерзімге тапсырады. Белгіленген мерзім ішінде мүлік бағасы төлемін тұрады және лизинг мүлкі клиент меншігіне өтеді.
Лизинг-бұл жалға беру және несиенің кейбір мінездемелерін қосатын, сонымен қатар тек өзіне тән артықшылықтары бар ерекше нарықта қолданатын қаржылық құрал болып табылады.
Курстық жұмыс / 34 бет