ГАЖ моделдеудің әдістемелік негіздері туралы қазақша реферат

ГАЖ заманға сай позициясымен моделдеу әдісіне жекелегенде, ақпараттың өңделуіне кешенді ыңғайды анықтайтын интеграциялы ақпаратты жүйе болып табылады.

ГАЖ моделдеу тұжырымы интеграцияда жинақталады, ол бір жағынан –  таспырманы кешенді шешуге бөлек жеке тапсырманы автоматтаудан өтуді қарастырады, ал екінші жағынан – оны өндіріс технологиясына және жобалауына қосатын, моделдеу нысанның өмірлік циклының әртүрлі кезеңіне қатысты, тапсырманың интеграциясын қарастырады.

Моделдеу процесінде картаның дайындалуы және моделдеу процесінің барлық кезеңіндегі жүйелі-ұйымдық маңыздылық сияқты нысанның ақпаратты моделінің бірлік принципін таратады.

ГАЖ моделденуі жалпы моделдік шешімнің ары қарайғы синтезімен бастапқы ақпараттық мәліметтердің декомпозиция негізінде жүзеге асырылады.

Моделдің синтезінің процесінде моделдеудің автоматтандыру құралының кешенімен жобалаушылардың диалогты әрекеттестігінің жағдайындағы мәліметтердің базасының ақпаратты ресурстарды пайдаланады. ГАЖ моделдеу технологиясы келесі принциптерді пайдаланады:

• Бірыңғай интеграциялы ақпараттың негізін қолдану және құру (моделдері);
• Кешенді моделдеуді пайдалану; сандық моделдің интерактивті әрекеттестігі;
• Математикалық моделдердің негізінде шешім қабылдау және ақпаратты өңдеу сатысында шешім қабылдау;
• Моделдің талдануы және автоматты процедура синтезі үшін бірыңғай ақпаратты базаны пайдалану;
• Көп нұсқалы жобалаудың жүргізілуі және үйлесімділік әдісін пайдалана отырып жобаның кешенді бағалауын жүргізу;
• Жақсы дамыған ақпараттық ресурстардың болуы, ұйымдық-әдістемелік материалдардың мәліметтер банкі, тіркемелі бағдарламаның пакеттері, ақпараттық және математикалық моделдердің түріне кіреді;
• Салалық ерекшелікке түзету қарапайымдылығы, қолданудың нақты аймағына әлсіз тәуелділікке байланысты, ақпараттық ресурстарды ұйымдастырудың максималды инварианттылығын қамтамасыз ету;
• Арнайы ақпаратты-анықтамалық жүйелерді құру және одан тұтынушы сияқты және моделдеу пакетін жүйелі қолдау бойынша маман сияқты әрекеттестік ұйымын құрады.

ГАЖ дамуы және қолданылуы аймағындағы жұмысты талдау, әрбір жұмыста іс жүзінде модедеуді автоматтандырудың технологиялық шешімінің жеке нұсқасы беріледі. Сол уақытта ақпараттық және лингвистикалық қамтамасыз етуді суреттеу әдісінде бірыңғай формалды суреттеуге тенденциясы болады, яғни үлкен сатыдағы инварианттар берілген моделдеуге қарағанда, технологияларда көп сатыда болады.

Дегенмен, олардың интеграциясының сатысы бойынша жіткелуі мүмкін, технологиялық ыңғайдағы ГАЖ кең жинағы үшін жалпы қатарын бөлуге болады:

• процедура — ақпаратты ңөдеудің элементтік операциясы;
• тапсырма — жобалық өнімнің бір түрін алу үшін процедураның жиынтығы;
• процесс — мәліметтердің қайта қалыптасуының типтік циклын таратуды қамтамасыз ететін, таспырма жинағы;
• функция — қарымталы жұмысты орындайтын, арнайы тапсырма топтары, оның барысында жобалық құжаттардың арнайы кешені шығарылады;
• жұмыс кешені — жобалық құжаттардың кешенін шығарумен айналысатын, жұмыстың жиынтығы;
• интеграциялы жұмыстар — құжаттар кешенін шығару; мәліметтер базасын автоматты түрде жаңарту және қолдау; экспертті жүйеге мәліметтер енгізу; жобаның экспертті бағалануы, ұсыныстар, болжамды құжатардың типтік кешенімен қатарында беру; ГАЖ және мәліметтер базасы желісімен ақпараттық алмасу.

ЕЭМ тұтынушыларымен интерактивті қатынастың тиімділік тапсырмасы моделдеу процесін толықтай автоматтандыру тапсырмасының қатарын шешу кезінде мүмкінсіздіктің барынша өзекті болуы.

Имитациялы моделдеу әдісі — үйлесімді шешім таңдау жолдарының бірі. Іс жүзінде осы әдісті пайдалану ГАЖ имитациялы моделдеу жүйесімен қамтамасыз етіледі (ИМЖ).

Типтік моделдерді және олардың элементтерін сақтау, ақпараты-анықтамалық ақпараттарды сақтау үшін арнайы мәліметтер базасын қолдану керек.

Мәліметтер базасы мәліметтер банкінің типтік орталықтанған немесе бөлінген жүйесін қалыптастыруы мүмкін. Ақпаратпен алмасу таспырмасын шешу үшін мәліметтер базасы арасында интеграциялы ақпараттық негіз талап етіледі.

ЕЭМ тұтынушысымен қатынастың ыңғайлылығы үшін лингвистикалық қамтамасыз ету керек.

Ақпаратты беру кезінде тұтынушыға негізгі технологиялық процес графикалық моделдеу болып табылады. Графиканы моделдеу әдісі мәліметтердің гарфикалық базасының құрылымына инвариантты болуы керек және техникалық құралмен инвариантты болуы керек. Автоматты моделдің алгебралық теоряисының элементтері, типтік құрылымды моделдің синтезі күрделі графикалық кескіндерді алу прцоесін жеңілдетеді.

ГАЖ қатарында күрделі үш мәртелі нысанның гарфикалық моделдену қажеттілігі туындайды. Графикалық моделдеу кезінде нысан күрделілігі де ақпаратты және бағдаралмалы ортаның моделдерінің жиынтығы түрінде ұсынылуы дұрыс.

ГАЖ моделдеу ерекшелігі

ГАЖ моделдеу кезінде келесі бағдарламалы-технологиялық блокты бөлуге болады:

• мәліметтер ұсынылған және үлгілерді қайта қалыптастыру операциялары;

• жобалық қайта қалыптасу;

• геометриялық талдау;

• операцияны көмкеру;

• функционалды – моделдегіш операциялар.

Форматтарды қайта қалыптастыру операциялары және ұсынылған мәліметтер әрбір ГАЖ кезінде болады, қашықтықты зондтау мәліметтерін өңдеу жүйесінде және САПР, соның күшінде ГАЖ үшін маңызды орын алатыны басқа жүйелермен мәліметтер алмасу құралы сияқты болады. Форматтың жиынтығы бойынша енгізу-шығару ГАЖ мүмкіндіктерімен анықталады, басқа технологияларда алынған, мәліметтерді пайдаланады.

Бастапқы кеңістікті мәліметтер және ГАЖ өңдеу прцоесіндегі алынған, мәліметтер, форматтың әртүрлі жиынтығын жасауы мүмкін. Форматтың типі бәрінен бұрын пайдаланылатын бағдарламалы құралдармен анықталады, ол әсіресе әртүрлі технология бойынша мәліметтер жинақтау кезінде сипатты болады. Форматтарды қайта қалыптастыру арнайы бағдарлама – конверторлардың көмегімен жүзеге асырылады.