Мазмұны
Кiрiспе………………..3
1 Тарау. Әлемдік экономикадағы Евроның жағдайы.
1.1 Евро аймағы………..5
1.2 Үш валюталық әлемдік құрылымды құруда евро ролі…………10
2 Тарау. Еуропалық қаржы нарығындағы Евро
2.1 Евроның өтпелі экономикалы елдермен қарым-қатынасы…….20
2.2 Евроаймақ елдеріндегі интеграция………24
2.3 Евровалюта нарығы……….27
Қорытынды………33
Пайдаланған әдебиеттер тiзiмi…….35
КIРIСПЕ
Талдаушылардың көбіне жалпы Европалық валютаны енгізуді Бреттон-Вуддық жүйеден бас тартқаннан кейінгі халықаралық валюталық қатынастардағы негізгі жағдайлардың бірі болып табылады.
ХВК (халықаралық валюта қоры) дайындаған баяндамада ЭВЖ құрумен евро әлемдегі мәнділігі бойынша арнайы қорлардың ішінде екінші болуы тиіс, ал ЕОБ мемлекет аралық ваплютаны басқару бойынша ұлттвр басшылығындағы құрылым ретінде болады.
Кейбір ғылыми –экономистер ЭВЖ сияқты әлемдік экономикалық өте шықты құрылымының құрылуы әлемде экономикалық өзгерістерге алып келеді деген болжам айтуда.
Экономикалық зерттеулердің Лондондық Орталығының талдаушысы, Элек рей, былай деген: “Қатардағы европалықтар, шынымен де жаңа валютаны тәжірбиеде қолдану мәселесіне аса көп көңіл аударады. Бірақ кейбір европалық саясаткерлер мен экономистер (әсіресе Францияда) ЭВЖ –ні халықаралық валюталық жүйеде доллар гегемониясын төмендетудің тиімді мүмкіндігі ретінде көреді”. Бұл амбициялардың қаншалықты ақталғандығы бірнеше жылдар өткеннен кейін ғана белгілі болады.
Осы және басқа сұрақтардың әзірше шешілмеген бодлса да, жалпы бағалауда оптимистикалық нолталар айырықша орын алады. ХВК эксперттері, экономикалық, европалық және халықаралық қаржы нарықтарын қайта құруға және қызмет етіп жүрген көп жақты валюталық жүйені екі попярлы және үш полялыға өзгертуге (трансформалауға) евро жеткілікті әлуетке ие. Қазіргі кезде, олардың ойынша, евро халықаралық саудада, жеке инвестициялар мен арнайы қорларда айырықша ие болады. Халықаралық валюталық басымдылық мәнді саяси тиімділік алып келетіні туралы қорытындыға келу үшін экономикалық теорияныңмынаны бөлу міндетті емес.
Американың соғыстан кейінгі тәжірибесін қарау жеткілікті. Алдыңғы қатардағы ел қаржы саясатын іске асырғанда және жүргізгенде сыртқы әсерден көбірек қорғалған. Ол сонымен қатар өзінің сыртқы саясаттағы міндеттерін аз шығындармен жүұзегег асыра алады және басқа мемлекеттерге де біршама әсер ете алалды. Оған дәлел ретінде АҚШ-тың соғыстан кейінгі валюталық жүйеден шығу туралы 1971 жылды президент Никсонның бір жақты шешімі болып табылады. Одан басқа экононмикалық та ұтысттар болады. Валютасы халықаралық бкеделге ие яғни шлет елддіктердің қолында ьбіршама көлемдегі валюта ақша белгісіндегі номиналдық құн мен оларды дайындаудың нақты шығындары арасындағы айырырм ретінде эмиссиялық табыс алады. Peutsche Bank- тың есептеуі бойынша айналымдағы қолма-қол АҚШ долларының 50-60 процент және неміс маркілерінің 30-40 проценті олардың шыққан елдерінен тыс орналасқан. Жалпы АҚШ-тың долларға халақаралық сұранысиан алатын табысы ЖІӨ-нің 0,1 процент құрайды. Peutsche Bank- тің мамандары Европа шығару ЕО елдеріне жиынтық әлі 0,05 процент көлемінде табыс алып келген. (немесе 4 млрд евро). Бірақ та , тағы бір, көбіне дұрыс бағаланбайтын. табыс табу көзі бар: қысқа мерзімді мемлекеттік қарыз міндеттмелерінің өтімділігінен алынаттын пайда. Халықаралық валюта ретінде доллардың орнына және оған жоғары сұраныс АҚШ-тың мемлекеттік қарызына қызмет көрсететін құрылдарды орналыстырғанды реалды табиғаттылығын төмендетеді. Американдық үкіметтің бағалы қағаздарды ұстанушылардың арасында резидент еместтердің үлесі басқа елдердің мемлекеттік қарызы үшін 17 процент салыстырғанда 25 процент құрайды. Олардың есептеуі бойынша табыстардың бұл екінші көзі АҚШ ЖІӨ 0,1 процент береді. Барлық буы сондар гиганттық емес, бірақ бұларды қарыстыруға болмайды. Сонымен, халықаралық валюталық жүйедегі балланстың кез-келген өзгеруі Еуропа үшін экономикалық және скяси табыстарды және АҚШ үшін қатерлерді білдіреді.