Category: Қазақша реферат

ХVІІІ ғ. жоңғар басқыншыларына қарсы күресте қол бастаған сардарлардың бірі Түгел батырдың есімі Павлодар, Көкшетау, Омбы, Ақмола облыстарына кеңінен тараған. Батырдың тоғыз әйелінен тараған 16 ұлдың ұрпақтары осы облыстың аудандарында тұрады. Түгел батыр тап...

Еламан баласы- Тұрсынбай, Едіге баласы Шоңның заманында «Ащы»-деген өзеннің бойында, «Күңгірлек»- деген күзекте отырғанда, Жанқозы жылқысын жау алды. Сонда айтып алыпты: -Қарашорыңмын, Құдайдан соңғы зорыңмын: Таубай, Борай, Балағаз! Мына менің атым- Балағаз батыр! Шоң...

Мына бір жырда Бөгенбайдың серіктері, інілері Атаң, Досай батырлардың есімдері аталады: «Төртінші, қаракер ат бөлі қайқаң. Сырт қысқа, бауыры жазық, бұты талтаң, Ақсары, дөңгелек бет, зор денелі, Бұл адам Мәмбетұлы батыр Атан.

Шоқпар батыр қалмақты Ертіске жеткізбей қырғанда жасы ең үлкені екен. Бұл туралы Жанақ ақын өзінің «Баянаула туралы дастанында»: Шоқпардан жас болыпты барлық батыр Алпыс жыл аттан түспей келе жатыр. Қалмақ қызын бас қылып, олжа...

Арқалық шамамен ХVІІІ ғасырдың екінші жартысында болған адам. Руы керей, оның ішінде қарақас. Туып-өсіп, мекен еткен жері – Алтай аймағы, егіз жатқан екі ел – абақ-керей, найман іші. ХVІІІ ғасыр қазақ пен қалмақтың бір-бірімен...

Халқымыздың тарихында Барақ бірнешеу болып кездеседі. Қайым Мұхамедханов өзінің бір зерттеуінде «қазақ тарихында ұзын саны 12 Барақ болған» дегенді айтады. Сол он екінің ең басы, кәдуілгі әз-Жәнібектің әкесі. Ал Әбілхайырды өлтіретін, басқа — төре...

Бөгенбайдың сенімді жауынгер-серіктерінің тағы бірі, ол Жантай батыр:      «Ашуы жауған қардай, шөккен нардай Қарт қыран Қанжығалы қарт Бөгенбай, Бөкеннің жас жолбарыс жеткіншегі, Ауызынан жалын шашқан жас Жанатай…»,- деп сипаттайды қос батырды Мағжан Жұмабаев.

Би Сеңкібай кешегі, Ерекше ер деседі. Тіл біткеннің шешені, Жауға бермес есені. Әруақты – көшелі, Қазақтың алғыр көсемі. (Ел аузынан) Қазақтың тағы бір айбынды жеңімпаз батыры әрі ділмар шешен биі – Сенкібай Оразғұлұлы. Ол...

Малайсарының қаны бір қарындасы Гаухардың ерлігіне де тоқталмасқа болмайды. 1724 жылы қазақтардың сол кездегі астанасы Түркістан қаласын жоңғарлардың қалын қолы тұтқиылдан шабуылға алады. Осы шайқаста Кіші жүздің ханы Әбілхайыр отыз мың әскер, Орта жүзден...

(М.Ж. Көпеев қолжазбаларының ішінде Тұрсынбай батыр жөніндегі екінші нұсқасы алынып отыр) Абылай хан бір жорыққа аттанғанында, құс ұшпас, құла дүз (иүз) Бетпақтың сары даласында бір қаракөк кез болды.